Kimyasal peeling, deri yüzeyine bir veya birkaç kimyasal ajan uygulanması yoluyla ciltte kontrollü hasar oluşturularak yenileme sağlama işlemidir. Ciltteki istenmeyen lekeleri ve akneleri gidermek, cildi gençleştirmek ve canlandırmak amacıyla uygulanabilmektedir. Uygulama yüz dışında el ve boyun bölgesi için de tercih edilebilmektedir.
Kimyasal Peeling Nedir?
Kimyasal peeling, deriyi gençleştirmek, istenmeyen izleri gidermek, cilt görünümünü iyileştirmek gibi çeşitli amaçlarla uygulanan bir işlemdir. İşlem esnasında cilde kimyasal bir çeşit asit uygulanmaktadır. Bu uygulama ile istenen derinlikte kontrollü bir hasar oluşturulduktan sonra ciltteki yara iyileştirme mekanizması tetiklenerek, cildin kolajen ve elastin üretimi artmaktadır. Bu artış sayesinde cilt derisi yenilenmekte ve daha canlı bir görünüme kavuşmaktadır. Çok sayıda kimyasal peeling ajanı bulunmakla birlikte, sıkça kullanılan birkaçı Alfa Hidroksi Asit (AHA), Trikloroasetik Asit (TCA), Beta Hidroksi Asit(BHA) ve Jessner solüsyonudur.
Kimyasal Peeling Çeşitleri Nelerdir?
Kimyasal Peeling işlemi istenilen sonuçlara göre farklı derinliklerde uygulanabilmektedir;
-Hafif Kimyasal Peeling, diğer adıyla yüzeysel peeling uygulamasıyla cildin dış katmanının (epidermis) soyulması hedeflenmektedir. Cilt tonu eşitsizliği, cilt kuruluğu, ince kırışıklıklar gibi şikayetler için tercih edilmektedir.
-Orta Kimyasal Peeling ile cildin üst (epidermis) ve orta tabakasının (üst dermis) soyulması hedeflenmektedir. Kırışıklıkların ve sivilce görünümünün silinmesine, cilt tonu eşitsizliklerinin dengelenmesine yardımcı olmaktadır.
-Derin Kimyasal Peeling epidermis, dermis ve orta deri hücrelerine uygulanan derinliktedir. Derin kırışıklıklar veya izler için uygulanabilmektedir.
Kimyasal Peeling Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kimyasal peeling sonrasında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri cildi güneşten korumaktır. Hekiminiz tarafından önerilen nemlendirici ve güneş koruyucular kullanılmalıdır. Cilt yüzeyinde oluşabilecek kabuklar ciltte hasar oluşturmamak adına soyulmamalıdır. Dikkat edilmesi gerekenler uygulama derinliğine göre değişebilmektedir. Bu nedenle uygulama sonrasında hekiminiz tarafından iletilen bilgiler dikkatle dinlenmeli ve bu önerilere uyulmalıdır.
Kimyasal Peeling Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kimyasal peeling uygulamaları, etkili sonuçlar sunmasına rağmen dikkatli bir şekilde yapılmalı ve kişisel cilt yapısına uygun olup olmadığı mutlaka uzman kontrolünde değerlendirilmelidir. Özellikle evde kimyasal peeling uygulamaları, yanlış ürün kullanımı ya da kontrolsüz uygulamalar nedeniyle ciltte yanıklara, tahrişlere veya kalıcı lekelere yol açabilir. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için profesyonel bir dermatolog gözetiminde işlem yapılması önerilir.
Evde uygulanan ürünlerin büyük çoğunluğu, profesyonel uygulamalara göre daha düşük konsantrasyonda olsa da yanlış kullanım, ürünün bekletilme süresinin aşılması ya da cildin önceden hazırlanmayışı gibi faktörler ciddi sorunlara neden olabilir. Kimyasal peeling zararları arasında en yaygın görülenler; ciltte kızarıklık, yanma hissi, pullanma, soyulma ve hassasiyet artışıdır. Bu etkiler genellikle geçici olsa da, bazı durumlarda uzun süreli lekelenmelere ya da cilt bariyerinde bozulmalara yol açabilir.
Kimyasal Peeling Yanığı Nasıl Geçer?
Kimyasal peeling yanığı oluştuysa, öncelikle bölgeye kesinlikle müdahale edilmemeli, cilt soyulmamalı ve tahriş artırılmamalıdır. Soğuk kompres uygulamasıyla ilk rahatlama sağlanabilir ancak mutlaka bir dermatolog tarafından değerlendirilmelidir. Yanık sonrası doktorun önereceği yatıştırıcı kremler, antibiyotikli pomatlar ya da nemlendiriciler düzenli olarak kullanılmalı ve cilt güneşten kesinlikle korunmalıdır. Yanık iyileşme sürecinde cildin ihtiyaç duyduğu onarıcı maddelerin (örneğin; hyalüronik asit, panthenol) içeren ürünler kullanılması faydalı olabilir.
Kimyasal peeling işleminin ardından ciltte oluşan değişimler, genellikle birkaç gün içinde belirgin hale gelir. Bu sürecin sağlıklı şekilde ilerlemesi için cilt bakımına ekstra özen gösterilmelidir. Nemlendirici, güneş koruyucu ve cilt bariyerini destekleyen ürünler ihmal edilmemelidir. Aksi halde peeling sonrası elde edilmek istenen canlı ve yenilenmiş cilt görünümünün yerini, kuruluk, tahriş veya renk değişimleri alabilir.
Sık Sorulan Sorular
1. Kimyasal peeling ne sıklıkla yapılmalı?
Kimyasal peeling uygulamalarının sıklığı, uygulamanın türüne, kullanılan kimyasal ajanın gücüne ve kişinin cilt tipine göre değişiklik gösterir. Yüzeysel yani hafif kimyasal peelingler genellikle 2-4 haftalık aralıklarla uygulanabilir ve 4-6 seanslık kürler halinde planlanır. Bu uygulama; cilt tonu eşitsizlikleri, siyah nokta, hafif akne izleri ve cilt matlığı gibi yüzeysel problemlerde etkilidir.Orta derinlikteki peelingler, genellikle birkaç ayda bir tekrarlanabilir ve daha yoğun cilt problemleri olan kişilerde tercih edilir. Derin kimyasal peeling işlemleri ise çok daha invaziv olduğundan genellikle tek seansla sınırlıdır ve yıllık aralıklarla tekrarlanması önerilir.Her cilt farklıdır. Bu nedenle doğru sıklığın belirlenebilmesi için cilt analizi yapılmalı ve dermatolog önerisi doğrultusunda kişiselleştirilmiş bir tedavi planı oluşturulmalıdır.
2. Evde kimyasal peeling yapmak güvenli midir?
Evde kimyasal peeling uygulamaları, doğru ürünler ve talimatlara uygun bir kullanım ile belli ölçüde güvenli olabilir. Ancak bu durum, tamamen kişisel cilt yapısına, cildin hassasiyetine ve kullanılan ürünün içeriğine bağlıdır. Düşük konsantrasyonlu AHA (alfa hidroksi asit) veya BHA (beta hidroksi asit) içeren ürünler, düzenli kullanımda ciltte hafif bir soyulma sağlayarak gözenekleri temizler ve cilt tonunu eşitler.Bununla birlikte, bu ürünlerin kullanımında süre ve miktar kritik öneme sahiptir. Ürünün önerilen süreden uzun süre ciltte kalması, hassas ciltlerde kimyasal peeling yanığına ya da lekelenmelere neden olabilir. Özellikle cilt bariyeri zayıf olan kişilerde kızarıklık, tahriş ve aşırı kuruluk gibi istenmeyen yan etkiler görülebilir.Evde peeling yapmayı planlayan kişilerin ciltlerini önceden iyi tanıması, ürün içeriklerini dikkatlice incelemesi ve uygulama sonrası mutlaka nemlendirici ile cildi desteklemesi gerekir. En güvenli yol ise önce bir dermatologdan danışmanlık almak ve uygun ürünler konusunda yönlendirilmek olacaktır.
3. Kimyasal peeling sonrası makyaj yapılabilir mi?
Kimyasal peeling sonrası ciltte kontrollü bir soyulma süreci başlar ve bu süreçte cilt normalden çok daha hassas hale gelir. Bu nedenle işlem sonrasında ilk 24-48 saat boyunca makyaj yapılmaması önemlidir. Cilt, bu süreçte yenilenmeye çalıştığı için fondöten, kapatıcı gibi ürünler gözenekleri tıkayabilir, tahrişi artırabilir ve iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir.Ciltte kızarıklık, kabuklanma veya soyulma gibi belirtiler varsa, makyaj uygulamaları bu durumu daha da belirgin hale getirebilir. Bu nedenle iyileşme tamamlanana kadar sadece nemlendirici ve güneş koruyucu gibi cilt bakım ürünleri kullanılmalıdır.Makyaj yapılacaksa, cilt tamamen iyileştikten sonra mineral bazlı, hipoalerjenik ve parfüm içermeyen ürünlerin tercih edilmesi önerilir. Makyaj öncesinde cildi mutlaka nemlendirmek ve temiz ürünlerle uygulama yapmak cilt sağlığı açısından önemlidir.
4. Kimyasal peeling her cilt tipine uygulanabilir mi?
Kimyasal peeling, farklı cilt tiplerine ve cilt sorunlarına göre uyarlanabilen bir işlemdir. Ancak her cilt tipi bu işlemi aynı şekilde tolere edemez. Örneğin, yağlı ve akneye meyilli ciltler genellikle salisilik asit (BHA) içeren peelinglerle olumlu sonuçlar alabilirken; kuru, hassas ya da atopiye yatkın ciltlerde AHA türevleri daha dikkatli kullanılmalıdır.Ciltte aktif egzama, rosacea (gül hastalığı), açık yara, enfeksiyon ya da şiddetli hassasiyet varsa kimyasal peeling işlemi önerilmez. Koyu cilt tonuna sahip bireylerde, peeling sonrasında hiperpigmentasyon (ciltte koyu lekeler) riski daha yüksek olabilir. Bu nedenle öncesinde cilt tipi ve cilt tonu değerlendirilerek uygun ajan ve peeling derinliği belirlenmelidir.Her durumda dermatolog kontrolünde yapılan peeling uygulamaları, kişiye özel olarak planlandığında daha güvenli ve etkili sonuçlar sunar.